ΑΝΑΚΡΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΠΙΤΥΧΙΩΝ... ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΥΡΙΑΚΟ ΝΤΟΥΜΟ

Συνέντευξη, σύνθεση και επιμέλεια κειμένου: Παναγιώτα Γ. Χαλούλου, Φιλόλογος- Πρόεδρος Συλλόγου Καστριτοχωριτών Αττικής

H συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημέριδα "Κυνουρία" (ΜΑΡΤΙΟΣ 2012- ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 492- σελ. 16)

Σύζυγος, πατέρας, στιχουργός, δημοσιογράφος, ραδιοφωνικός παραγωγός, σκηνοθέτης, κειμενογράφος, καθηγητής οικονομικών: είναι κάποιοι από τους ρόλους που έχει διαδραματίσει με απόλυτη επιτυχία στην εικοσιπεντάχρονη καριέρα του ο Κυριάκος Ντούμος.
Στη συνέντευξη που μας παραχώρησε λίγους μήνες νωρίτερα στις εγκαταστάσεις του τηλεοπτικού σταθμού με τον οποίο συνεργάζεται, μάθαμε πολλά που δε γνωρίζαμε για το φίλο και συμπατριώτη.

Τι μας εντυπωσίασε:...


...- Η αφοπλιστική ειλικρίνειά του
- Η αγάπη για το Καστρί και τους φίλους του
- Ο απλοϊκός χαρακτήρας του
- Το δέσιμο με τον αδερφό του Πέτρο

Ξεκινώντας τη συνέντευξη ο Κυριάκος Ντούμος εξέφρασε την επιθυμία να αναφερθεί στην εφημερίδα ¨Κυνουρία¨ με τα ακόλουθα:
«Θεωρώ ότι η ¨Κυνουρία¨ είναι η σοβαρότερη εφημερίδα της Αρκαδίας. Θέλω να συγχαρώ τη Θωμαϊδα Κουνιά, η οποία συνεχίζει το έργο του Ηλία μαζί με το γιό της Δημήτρη. Μέσα από την εφημερίδα μαθαίνουμε όχι μόνο τα νέα του χωριού, αλλά βλέπουμε και τη βαθύτερη κίνηση της Κυνουρίας και ευρύτερα της Αρκαδίας. Είναι μια εφημερίδα προσεγμένη, οργανωμένη. Και μου αρέσει να βλέπω ένα φύλλο καθαρό, πραγματικά σοβαρό».

Μας εντυπωσίασε το γεγονός πώς ένας απόφοιτος του τμήματος οικονομικών της Νομικής ξεχώρισε από την πεπατημένη και πέρασε στο χώρο της τέχνης και του πολιτισμού. Η απάντηση που μας έδωσε ήταν άμεση και ενδιαφέρουσα: «Υπήρχε η κλίση από μικρός. Στα χωριά είναι δύσκολο να αναπτύξει κανείς τις καλλιτεχνικές του ικανότητες και τις πολιτιστικές του δραστηριότητες. Όταν ήρθα στην Αθήνα, έπιασα δουλειά στην Ιονική Τράπεζα ως υπάλληλος. Το να είσαι τραπεζικός υπάλληλος εκείνη την εποχή θεωρείτο κάτι το ιδιαίτερα σημαντικό. Δούλεψα έξι μήνες και μετά έφυγα και πήγα στη δραματική σχολή. Έκανα την απόλυτη ανατροπή. Κανείς δεν πίστευε αυτό που έκανα. Μάλιστα, για να μη με καλέσουν πίσω στην τράπεζα, έγραψα ότι έφυγα, επειδή ¨μου την έδωσε¨. Και πράγματι, δε με κάλεσαν πίσω. Στη δραματική σχολή γνώρισα σημαντικούς ανθρώπους, όπως τον Δημήτρη Μυράτ, την Κατίνα Παξινού. Ταυτόχρονα άρχισα να γράφω στίχους μόνος μου και δεν ήξερα τι να τους κάνω. Κάποια ώρα, όμως, έκανα το πιο απλό που θα έκανε ένα παιδί από την επαρχία, σαν εμένα. Πήρα πρωτοβουλία και αλληλογράφησα με μερικούς συνθέτες, καταρχάς με τον Γιώργο Χατζηνάσιο και τον Γιάννη Σπανό. Ως εκ θαύματος και οι δύο πρόσεξαν κάποια τραγούδια μου. Ο μεν Σπανός συνέθεσε το ¨Εξπρές¨ που είχα γράψει και το ερμήνευσε η Βίκυ Μοσχολιού, ενώ ο Χατζηνάσιος ¨Τα χρόνια τα φοιτητικά¨ με ερμηνεύτρια την Τάνια Τσανακλίδου. Ήταν οι πρώτοι συνθέτες με τους οποίους συνεργάστηκα και αυτά ήταν τα πρώτα τραγούδια που έγραψα και ερμηνεύτηκαν. Έτσι ξεκίνησε η ιστορία μου στο τραγούδι».
Ο Κυριάκος Ντούμος έχει δραστηριοποιηθεί στο θέατρο, τη στιχουργική, τη διδασκαλία, το ραδιόφωνο και την τηλεόραση. Σίγουρα υπήρξαν στιγμές που έκανε ταυτόχρονα τα παραπάνω. Τον ρωτήσαμε αν τον δυσκόλεψε αυτό και αν μπορούσε να τα διαχειριστεί ή αν έφτασε σε σημείο να πει ότι ένα από αυτά πρέπει να θυσιαστεί: «Αυτό δε με δυσκόλεψε. Γιατί, όσα έκανα στη ζωή μου, με ευχαριστούσαν. Τα διαχειρίστηκα όλα. Μου άρεσε. Δε με κούρασε και χαιρόμουν πάρα πολύ. Σίγουρα, όταν κάνουμε πολλά, θυσιάζουμε, αλλά δεν έφτασα στο σημείο να πω ότι θυσιάζω κάτι τελείως για να κάνω κάτι άλλο. Αυτό που μου έλειπε σοβαρά και τραγικά ήταν ότι τα Σαββατοκύριακα, που δούλευα, δε μπορούσα να πάω στο χωριό και να δω την οικογένειά μου και τους φίλους μου. Μου έλειπε η παρέα και το χωριό.»
Ο Κυριάκος Ντούμος, εκτός από το χώρο τις στιχουργικής, δραστηριοποιήθηκε και στο θέατρο. Για πάνω από είκοσι χρόνια ήταν υπεύθυνος για τη διοργάνωση και το συντονισμό σεμιναρίων θεατρικής παιδείας της Γενικής Γραμματείας Λαϊκής Επιμόρφωσης. «Εκεί έκανα ένα από τα σοβαρότερα έργα της ζωής μου», αναφέρει χαρακτηριστικά και συνεχίζει, λέγοντας: «Αυτό έγινε με τους καλύτερους ανθρώπους του θεάτρου, όπως τον Κώστα Γεωργουσόπουλο, τη Λυδία Κονιόρδου, τον συμπατριώτη Κώστα Φαρμασώνη, τον Σωτήρη Χατζάκη. Ήταν η καλύτερη ευκαιρία να προσφέρω κάτι στην πατρίδα μου. Προσπαθήσαμε να μεταδώσουμε στα παιδιά την τέχνη σωστά και μακριά από λόξες και άλλες παρενέργειες. Θέλαμε να αγαπήσουν την πραγματική τέχνη, τον πραγματικό πολιτισμό. Δεν ήταν στόχος μας να γίνουν ηθοποιοί και καλλιτέχνες, αλλά να γίνουν αποδέκτες της τέχνης. Ήταν μια εξαιρετική περίοδος της ζωής μου και η πιο γόνιμη. Την ευχαριστήθηκα πάρα πολύ».

Επιστρέφοντας στο θέμα της στιχουργικής, οι απαντήσεις που πήραμε από τις ερωτήσεις που κάναμε ήταν ειλικρινείς και αυθόρμητες.

- Πως αντέδρασε η οικογένειά σας, όταν άκουσε μελοποιημένους τους στίχους σας;
- Χάρηκαν πάρα πολύ, όταν άκουσαν τα πρώτα τραγούδια, όπως και ο αδερφός μου, ο οποίος με βοηθάει σε όλα τα επίπεδα. Και μέχρι τώρα είναι δίπλα μου σε οτιδήποτε κάνω. Είναι ένας δυνατός στυλοβάτης για μένα. Είμαστε κολλητοί, εκτός από αδέρφια, όπως και όλη η παρέα.

Κυριάκος Ντούμος, μοναχός Μιχαήλ αγιογράφος, Τάκης Καραχάλιος, Πέτρος Ντούμος (από το κελί των Αρχαγγέλων δίπλα στις Καρυές)

- Υπάρχει κάποιος συνθέτης στον οποίο έχετε πει ¨ευχαριστώ για την ώθηση που μου έδωσες;¨
- Σε όλους είπα ¨ευχαριστώ¨. Δε μπορώ να πω για κάποιον ότι ήταν αυτός που με ανέδειξε. Με ανέδειξε περισσότερο η τρέλα μου, η επιμονή μου και η ευχαρίστησή μου γύρω από αυτά τα πράγματα. Παρόλα αυτά, θα έλεγα ότι με το Λάκη Παπαδόπουλο αλληλοβοηθηθήκαμε.

- Σε πόση ώρα γράφετε ένα τραγούδι;
- Ένα τραγούδι μπορεί να γραφτεί σε πέντε λεπτά, σε πέντε μήνες ή σε πέντε χρόνια. Τα τραγούδια βγαίνουν αυθόρμητα μέσα από ψυχικές καταστάσεις. Και όταν βγαίνουν μέσα από την ψυχή του ανθρώπου, είναι τα καλύτερα απ’ όλα. Τραγούδι που έχει γραφτεί σα χείμαρρος είναι σίγουρα καλό τραγούδι. Ευτυχώς που υπάρχει και ο έρωτας και τελειώνει για μας τους στιχουργούς, γιατί μας δίνει το έναυσμα για να γράψουμε. Όλα τα συναισθήματα κινούν ένα τραγούδι. Και τα καλά και τα άσχημα.


Τι δε γνωρίζαμε: Το τραγούδι «Για να σ’ εκδικηθώ», ερμηνευμένο από τις χρυσές φωνές του Λάκη Παπαδόπουλου και του Δημήτρη Μητροπάνου, σε μουσική Λάκη Παπαδόπουλου, που κυκλοφόρησε το 1990, ήταν μια από τις κορυφαίες παραγωγές καλλιτεχνικά και εμπορικά. Ο Κυριάκος Ντούμος αναφέρει χαρακτηριστικά γι’ αυτό: «Το έγραψα μέσα σε τρία λεπτά, ερωτοχτυπημένος, με σχεδόν κομμένες τις φλέβες».





Ο Κυριάκος Ντούμος έχει γράψει πάνω από 300 τραγούδια. Το τραγούδι που ξεχωρίζει περισσότερο απ’ όλα είναι το ¨Και θα χαθώ¨. Το θεωρεί μελωδικότατο και αναφέρει σχετικά με αυτό: «Η μουσική του μοιάζει ν’ αγγίζει τις συνθέσεις του Χατζιδάκι». Αγαπημένοι του στίχοι είναι τα τελευταία τραγούδια που έγραψε για τη Μελίνα Ασλανίδου.
Έχει συνεργαστεί με διαφορετικούς συνθέτες και τραγουδιστές. Αναφέρουμε ενδεικτικά: Σπανός, Χατζηνάσιος, Ζουγανέλης, Παπαδόπουλος, Πιξ Λαξ, Πασχάλης, Χατζηγιάννης, Μοσχολιού, Γαϊτάνος, Γλυκερία. Κοινός παρονομαστής σε όλους τους παραπάνω; Την απάντηση δίνει ο ίδιος: «Είναι καλοί άνθρωποι. Έχουμε καλή επαφή και μιλάμε την ίδια γλώσσα. Έχουν ήθος».

Σε καμία περίπτωση ένας στιχουργός δε θα μπορούσε να μη θαυμάζει έναν τραγουδιστή: «Ο Μητροπάνος είναι ο μόνος δυνατός από τους παλιούς τραγουδιστές και μπορώ να τον ακούω, όπως τον άκουγα και παλιά. Ωστόσο, θέλω να ακούω και άλλους, όπως τον Πασχαλίδη, καθώς και νεότερα παιδιά, όπως τη Ζουγανέλη, τον Παπαδόπουλο, τον Στρατή, τον Καραδήμο, τον Αγγελάκα, τα Κίτρινα Ποδήλατα, καθώς και τις Τρύπες, την Ενδελέχεια, τον Περίδη, τον Μάλαμα. Είμαι περισσότερο στον ήχο αυτό. Η παράδοση μας οδηγεί, αλλά πρέπει να μάθουμε ν’ αλλάζουμε και να μπαίνουμε στο καινούργιο. Έχουμε φτάσει να είμαστε ελάχιστοι από τους παλιούς που γράφουμε ακόμα και μάλιστα για νέα παιδιά. Δεν είναι τυχαίο ότι τραγούδια του Γιώργου Παπαδόπουλου έφτασαν στην κορυφή των προτιμήσεων των ακροατών. Πρέπει να μπούμε στο πνεύμα και την ψυχολογία των νέων τραγουδιστών. Είναι γοητευτικό και σου δίνει δύναμη να προχωρήσεις».

Ο Κυριάκος Ντούμος έχει ασχοληθεί και με τη συγγραφή σατυρικών κειμένων και στίχων σε εκπομπές. Ποτέ δεν υπήρξε κάποιος που να ενοχλήθηκε από τη σάτυρά του. Πιστεύει ότι η σάτυρα έχει ηθικές αρχές και ότι το καλό χιούμορ βγαίνει χωρίς να θίξουμε τον άλλον.


- Τι θεωρείτε δυσκολότερο ή απαιτητικότερο από όσα έχετε κάνει μέχρι τώρα; Τη διοργάνωση και το συντονισμό σεμιναρίων και παραστάσεων, τη σκηνοθεσία, τη στιχουργική, τη διδασκαλία;
- Θεωρώ ότι όλα είναι εξίσου απαιτητικά. Και η σκηνοθεσία μιας παράστασης θέλει μυαλό και ένας στίχος για να γραφτεί θέλει δουλειά και η δημοσιογραφία το ίδιο. Όλα θέλουν τη δουλεία τους. Για μένα είναι πιο εύκολα, γιατί το χόμπι μου είναι η δουλειά μου και αυτό είναι που με έσωσε και μου έδωσε δύναμη.


Στο σημείο αυτό ο Κυριάκος Ντούμος ένιωσε την ανάγκη να ευχαριστήσει το Σταμάτη Μαλέλη για τη συνεργασία και τη φιλία που έχουν μέχρι τώρα, λέγοντας
χαρακτηριστικά: «Είναι δίπλα μου σε κάθε προσπάθειά μου. Είναι έτοιμος να υπερασπιστεί τους αδύναμους. Αγωνίζεται για το κοινωνικό σύνολο. Κοιτάει τον άνθρωπο. Δεν κοιτάει το χρήμα».


-Στο θέατρο θα θέλατε να συνεργαστείτε με κάποιον που ακόμα δεν έχετε συνεργαστεί;
- Γιατί όχι; Θα προτιμούσα συνεργασία, κυρίως με ομάδες νέων παιδιών. Παρόλα αυτά, έχω τρέλα με τον Θύμιο Καρακατσάνη και τον Πέτρο Φιλιππίδη. Μου θυμίζουν το καλό και το αυθόρμητο. Τους θεωρώ διαμάντια.


-Θεωρείτε εύκολη ή δύσκολή υπόθεση τη διδασκαλία; Σας τρομάζει η καθηγητική ευθύνη;
- Με τρομάζει, αλλά μ’ αρέσει. Πάντα μπαίνω με τρακ στην αίθουσα διδασκαλίας. Έχω μάθει, όμως, να μαθαίνω από τα παιδιά, όπως μαθαίνω και από το γιο μου.


- Ποια τραγούδια θ’ αφιερώνατε στα δύο μοναδικά πρόσωπα της ζωής σας;
- Στη σύζυγό μου θα αφιερώσω το «Έτσι απλά σ’ αγαπώ» και στο γιο μου το «Εφηβεία, κάτω η βία».


«Ο έρωτας είναι σαν το χρυσάφι. Κρατάει λίγο, αλλά είναι πολύτιμος. Όταν τον έχουμε, πρέπει να τον εκμεταλλευόμαστε και να τον χαιρόμαστε».





Σε ερώτησή μας αν υπάρχει κάτι που δεν έχει κάνει ακόμη, η απάντηση ήρθε αυθόρμητα: «Πάντα υπάρχει κάτι που δεν έχουμε κάνει». Επιθυμία του Κυριάκου Ντούμου είναι να συνεργαστεί με κάποιον που θα γράψει κοινωνικοπολιτικούς στίχους.



Ποιους ανθρώπους θα βράβευε ο Κυριάκος Ντούμος για το ήθος και την αξιοπρέπειά τους;
Τον Σταμάτη Μαλέλη για την ηθική και άψογη συμπεριφορά του, τον Γιάννη Ζουγανέλη για τις αρχές και το σεβασμό στους ανθρώπους, τον Γεράσιμο Ανδρεάτο για το ήθος του.


-Επόμενο βήμα;
-Πάντα υπάρχει. Συνεχίζεται το ενδιαφέρον μου για τον στίχο, το ραδιόφωνο, ως δάσκαλος και ως παραγωγός και για το θέατρο. Βλέπεις οι παλιές αγάπες δεν ξεχνιούνται.


Σε ερώτησή μας για το τι εύχεται ο Κυριάκος Ντούμος, πριν κοιμηθεί, η απάντηση που λάβαμε ήταν αφοπλιστικά συγκινητική: «Εύχομαι έντονα να ξεφύγουμε από αυτή την κρίση. Και εγώ, όπως και κάθε άνθρωπος, θεωρώ τραγωδία να μη μπορούν οι γονείς να δώσουν δύο ευρώ στο παιδί τους για να πάρει έναν καφέ. Αυτό σκέφτομαι, όταν δίνω στο γιο μου χρήματα για να πάρει έναν καφέ και στεναχωριέμαι πάρα πολύ. Η δική μου γενιά έκανε φοβερά λάθη. Η γενιά του πολυτεχνείου φέρει βαρύτατη ευθύνη. Θα προτιμούσα να κυβερνήσουν νέοι και ηθικοί. Περισσότερο ηθικοί, παρά ταλαντούχοι».


«Αυτό που με φοβίζει είναι ότι οι άνθρωποι δεν είναι φιλικοί, αλλά εχθρικοί. Δεν έχουμε τον καθημερινό πολιτισμό. Κοιτάμε στο δρόμο, πώς να κορνάρουμε και να φωνάξουμε, πώς να ενοχλήσουμε ο ένας τον άλλον. Δεν υπάρχει σεβασμός. Και αυτό με σκοτώνει από μικρό παιδί».


- Θα μένατε στο χωριό μόνιμα, αν όλα τελείωναν μια μέρα στην Αθήνα;
- Πολύ ευχαρίστως. Μου λείπει το χωριό πάρα πολύ. Με την πρώτη ευκαιρία εκεί πάω. Εκεί νιώθω ότι είναι οι ρίζες μου. Εκεί είναι οι δικοί μου άνθρωποι, το χώμα μου, ο τόπος μου. Εκεί είναι η ομάδα της φιλαρμονικής που ακόμα διατηρούμε. Όταν περνάω τον Ισθμό, αλλάζω κλίμα, αλλάζω διάθεση κάθε φορά.


-Αγαπημένη έκφραση;
-Ψυχραιμία!


Κλείνοντας τη συνέντευξη, ζητήσαμε από τον Κυριάκο Ντούμο να γράψει λίγους στίχους για το Καστρί:

Η Παναγιά η Μαλεβή
ο Πάρνωνας ο μεγαλοπρεπής
ο πλάτανος, λογοδοσμένος με την Τιλιά
οι ψυχές των αγαπημένων μας
και ο άγνωστος στρατιώτης
Να μας περιμένει καρτερικά και παρά πόδας
κάθε καλοκαίρι – άγνωστους πατριώτες…

(Απόσπασμα από το ποίημα του Κυριάκου Ντούμου «ΤΑ ΚΑΣΤΡΑ ΜΑΣ»)

Στο συμπατριώτη και φίλο Κυριάκο Ντούμο θερμές ευχαριστίες για την υπέροχη και αληθινή συνέντευξη που μας χάρισε.