Με αφορμή τη φωτογραφία από πρόσφατη έκθεση του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστρίου
Τα περισσότερα Καστρίτικα αλώνια είχαν κατασκευαστεί μέσα στα χωριά διάσπαρτα στις γειτονιές, πολύ κοντά στην κατοικία του ιδιοκτήτη τους. Λίγα μόνιμα αλώνια υπήρχαν στις παρυφές των οικισμών ή σε κάποια απόσταση από τους οικισμούς ή σε κάποια απόσταση από ακραία περίμετρό τους.
Τα αλώνια στα Καστριτοχώρια ήταν κυρίως οικογενειακά, δηλαδή ανήκαν σε κάποια οικογένεια ή σε οικογενειακό κλάδο του χωριού. Αυτό άλλωστε, όπως θα δούμε παρακάτω φαίνεται από τις ονομασίες τους.
Ο αριθμός των αλωνιών που υπήρχαν στην περιοχή καθενός από τα Καστριτοχώρια υποδηλώνει-ως ένα σημείο- την έκταση της καλλιέργειας δημητριακών σ΄αυτή την περιοχή... Μικρή έκταση υποδηλώνει την ύπαρξη κάποιων άλλων καλλιεργειών, όπως για παράδειγμα τα λίγα αλώνια του Αγίου Νικολάου- Καστρί και του Ελάτου, υποδηλώνουν ότι οι κάτοικοι στα δυο αυτά χωριά είχαν στραφεί σε άλλες καλλιέργειες, οι μεν Αγιονικολαίτες κυρίως στην πατατοκαλλιέργεια ή δε Ελατιώτες στην αμπελοκαλλιέργεια...
Στου Καράτουλα δεν είχαμε ούτε ένα, ούτε δύο , ούτε τρία ... αλλά δώδεκα αλώνια !!! Αυτό δείχνει ότι οι Καρατουλιάνοι καλλιεργούσαν δημητριακά στις πεζούλες του χωριού αλλά και στα χωράφια τους στο Ξεροκάμπι...
Τα Καρατουλιάνικα αλώνια- όλα τους πετράλωνα- ήταν τα εξής:
1. Του Σημάδη: Βρισκόταν στα Σημαδέικα, ακραία συνοικία του Καράτουλα στα σύνορα με τον Άγιο Νικόλα. Μετά τη δημιουργία του οικισμού της Αγια-Σοφιάς από τους Καρατουλιάνους και ύστερα από την πρώτη μεγάλη μετανάστευση των Καστριτών στην Αμερική, τα Σημαδέικα αποδυναμώθηκαν και έμεινα μια μικρή συνοικία χωρισμένη από τον κύριο οικιστικό πυρήνα (κορμό) του χωριού. Σήμερα η συνοικία έχει διαλυθεί... Του Σημάδη τ΄αλώνι εξυπηρετούσε τον οικογενειακό κλάδο του Σημάδη και ίσως μια οικογένεια Τατούλη, που είχε το σπίτι της εκεί κοντά.
2. Το Σιαβελέικο-Λυμπερέικο (Μπιρουλέικο): Βρισκόταν στα Σιαβελιάνικα, ακραία και αυτή συνοικία του Καράτουλα, σχεδόν σε επαφή με το μουλαρόδρομο που ξεκινούσε από την εκκλησία του Αγιάννη και πήγαινε από του Καράτουλα στον Άγιο Νικόλα (Καστρί).Ονομαζόταν και Λυμπερέικο γιατί ο Κ. Λυμπέρης (επονομαζόμενος Μπιρουλής), που είχε το σπίτι του πολύ κοντά στο αλώνι, ήταν γαμπρός του Σιαβελή.
3-4. Τα Κουλουρέικα -ακραία συνοικία του Καράτουλα- βρίσκονται στην βορειοδυτική πλευρά του χωριού και οργανικά ανήκουν περισσότερο στην περιοχή όπου παλαιότερα εκτεινόταν κυρίως το χωριό, κοντά στην εκκλησία του Αγιάννη.Τη δεκαετία του 80 ένα μέρος της περιοχής το αγόρασε ζευγάρι Γερμανών [Βαγγέλης και Μαρία τα παρατσούκλια που τους κόλλησαν οι Καρατουλιάνοι, από δυο παλαιότερους κατοίκους της περιοχής] και πριν λίγα χρόνια τα μεταπώλησαν σε ζευγάρι Βρετανών [ συγγνώμη που αυτή τη στιγμή μας διαφεύγουν τα ονόματά τους] οι οποίοι μένουν μόνιμα στο χωριό. Ο ένας Βρετανός μάλιστα είναι ερευνητής και σε συνεργασία με αγγλικό πανεπιστήμιο διεξάγει έρευνες για τις λειχήνες της περιοχής μας...
Στα Κουλουρέικα υπήρχαν δυο αλώνια, σε μικρή απόσταση μεταξύ τους. Το ένα ήταν της οικογένειας Φαρμασώνη ενώ το δεύτερο ήταν ιδιοκτησία οικογένειας Κουλούρη. Αργότερα ανήκε σε οικογένεια Τζούμα από την απάνω γειτονιά του Αγιο-Νικόλα. Το αλώνι αυτό είχε αναπαλαιώσει ο Νικήτας Τζούμας και ήταν ένα από τα καλύτερα αλώνια της ευρύτερης περιοχής Καστρίου.
5. Το Κωνσταντελέικο: Βρισκόταν στο σημερινό κύριο κορμό του του χωριού - όπως και τα επόμενα 6-8- ειδικότερα στην απάνω γειτονιά κοντά στο Δημοτικό Σχολείο. Καταστράφηκε κατά τη διάνοιξη δρόμου.
6. Το Λιακακέικο: Στο απάνω μέρος του χωριού, έργο και ιδιοκτησία οικογένειας Λιακάκου.
(το επίθετο Λιακάκος δεν υπάρχει σήμερα στου Καράτουλα... όποιος γνωρίζει κάτι ας μας διαφωτίσει)
7. Το Λυμπερέικο: Στο κάτω μέρος του χωριού και ήταν κοινόχρηστο
8. Του Τσικνιά: Στο κάτω μέρος του χωριού, περίπου εκατόν πενήντα από το προηγούμενο, ιδιοκτησίας Τσικνιά.
(και το επίθετο Τσικνιάς δεν υπάρχει σήμερα στο χωριό. Κάποιος απόγονος οικογένειας Τσικνιά είχε μετοικήσει στο Μεσοράχι)
Τα Καρατουλιάνικα αλώνια στο Ξεροκάμπι*:
9. Το αλώνι στο Σπήλιο:Απέναντι από το χωριό είναι το Ξεροκάμπι. Σε ένα σημείο του [ μπορεί να το δεις κανείς σχεδόν απ΄όλα τα Καστριτοχώρια] το έδαφος κόβεται απότομα και σχηματίζεται κοίλωμα που παίρνει τη μορφή σπηλιάς, γι΄αυτό και η τοποθεσία ονομάζεται Σπήλιος. Επάνω στο Σπήλιο είχε κατασκευαστεί αλώνι, ιδιοκτησίας οικογένειας Μαρινάκου, το οποίο διαζώζεται μέχρι σήμερα και έχει καταπληκτική θέα για να αγναντέψει κανείς τα Καστριτοχώρια.
10. Του Μπακούρη
11. Το αλώνι στο καλύβι του Κωνσταντέλλου ιδιοκτησίας οικογένειας Γεωργίου Κωνσταντέλλου
12. Το αλώνι στη στέρνα: Είναι νεότερο από τα άλλα αλώνια, έργο οικογένειας Σίτελη και ανήκε στον Γιώργο Μαρινάκο (τον μακαρίτη τον Γαγά)
*Στα Καρατουλιάνικα αλώνια στο Ξεροκάμπι αλώνιζαν όχι μόνο οι ιδοκτήτες του αλλά και οι περισσότεροι Καρατουλιάνοι που είχαν χωράφια εκεί. Λίγοι προτιμούσαν να μεταφέρουν τα δεμάτια και να τα αλωνίζουν σε κάποια από τα αλώνια που υπήρχαν στην οικιστική περιοχή του χωριού.
Βιβλιογραφική πηγή: "ΚΑΣΤΡΙΤΙΚΑ", τόμος Γ΄ (σελ 121-123 και 147-149) του Βασίλη Γιαννάκου Τόγιας (το βιβλίο εκδόθηκε το 1997 από το ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΑΣΤΡΙΟΥ)
 |
| Αλώνισμα στο Κωνσταντελλέικο αλώνι |
Τα αλώνια στα Καστριτοχώρια ήταν κυρίως οικογενειακά, δηλαδή ανήκαν σε κάποια οικογένεια ή σε οικογενειακό κλάδο του χωριού. Αυτό άλλωστε, όπως θα δούμε παρακάτω φαίνεται από τις ονομασίες τους.
Ο αριθμός των αλωνιών που υπήρχαν στην περιοχή καθενός από τα Καστριτοχώρια υποδηλώνει-ως ένα σημείο- την έκταση της καλλιέργειας δημητριακών σ΄αυτή την περιοχή... Μικρή έκταση υποδηλώνει την ύπαρξη κάποιων άλλων καλλιεργειών, όπως για παράδειγμα τα λίγα αλώνια του Αγίου Νικολάου- Καστρί και του Ελάτου, υποδηλώνουν ότι οι κάτοικοι στα δυο αυτά χωριά είχαν στραφεί σε άλλες καλλιέργειες, οι μεν Αγιονικολαίτες κυρίως στην πατατοκαλλιέργεια ή δε Ελατιώτες στην αμπελοκαλλιέργεια...
Στου Καράτουλα δεν είχαμε ούτε ένα, ούτε δύο , ούτε τρία ... αλλά δώδεκα αλώνια !!! Αυτό δείχνει ότι οι Καρατουλιάνοι καλλιεργούσαν δημητριακά στις πεζούλες του χωριού αλλά και στα χωράφια τους στο Ξεροκάμπι...
Τα Καρατουλιάνικα αλώνια- όλα τους πετράλωνα- ήταν τα εξής:
1. Του Σημάδη: Βρισκόταν στα Σημαδέικα, ακραία συνοικία του Καράτουλα στα σύνορα με τον Άγιο Νικόλα. Μετά τη δημιουργία του οικισμού της Αγια-Σοφιάς από τους Καρατουλιάνους και ύστερα από την πρώτη μεγάλη μετανάστευση των Καστριτών στην Αμερική, τα Σημαδέικα αποδυναμώθηκαν και έμεινα μια μικρή συνοικία χωρισμένη από τον κύριο οικιστικό πυρήνα (κορμό) του χωριού. Σήμερα η συνοικία έχει διαλυθεί... Του Σημάδη τ΄αλώνι εξυπηρετούσε τον οικογενειακό κλάδο του Σημάδη και ίσως μια οικογένεια Τατούλη, που είχε το σπίτι της εκεί κοντά.
2. Το Σιαβελέικο-Λυμπερέικο (Μπιρουλέικο): Βρισκόταν στα Σιαβελιάνικα, ακραία και αυτή συνοικία του Καράτουλα, σχεδόν σε επαφή με το μουλαρόδρομο που ξεκινούσε από την εκκλησία του Αγιάννη και πήγαινε από του Καράτουλα στον Άγιο Νικόλα (Καστρί).Ονομαζόταν και Λυμπερέικο γιατί ο Κ. Λυμπέρης (επονομαζόμενος Μπιρουλής), που είχε το σπίτι του πολύ κοντά στο αλώνι, ήταν γαμπρός του Σιαβελή.
3-4. Τα Κουλουρέικα -ακραία συνοικία του Καράτουλα- βρίσκονται στην βορειοδυτική πλευρά του χωριού και οργανικά ανήκουν περισσότερο στην περιοχή όπου παλαιότερα εκτεινόταν κυρίως το χωριό, κοντά στην εκκλησία του Αγιάννη.Τη δεκαετία του 80 ένα μέρος της περιοχής το αγόρασε ζευγάρι Γερμανών [Βαγγέλης και Μαρία τα παρατσούκλια που τους κόλλησαν οι Καρατουλιάνοι, από δυο παλαιότερους κατοίκους της περιοχής] και πριν λίγα χρόνια τα μεταπώλησαν σε ζευγάρι Βρετανών [ συγγνώμη που αυτή τη στιγμή μας διαφεύγουν τα ονόματά τους] οι οποίοι μένουν μόνιμα στο χωριό. Ο ένας Βρετανός μάλιστα είναι ερευνητής και σε συνεργασία με αγγλικό πανεπιστήμιο διεξάγει έρευνες για τις λειχήνες της περιοχής μας...
Στα Κουλουρέικα υπήρχαν δυο αλώνια, σε μικρή απόσταση μεταξύ τους. Το ένα ήταν της οικογένειας Φαρμασώνη ενώ το δεύτερο ήταν ιδιοκτησία οικογένειας Κουλούρη. Αργότερα ανήκε σε οικογένεια Τζούμα από την απάνω γειτονιά του Αγιο-Νικόλα. Το αλώνι αυτό είχε αναπαλαιώσει ο Νικήτας Τζούμας και ήταν ένα από τα καλύτερα αλώνια της ευρύτερης περιοχής Καστρίου.
5. Το Κωνσταντελέικο: Βρισκόταν στο σημερινό κύριο κορμό του του χωριού - όπως και τα επόμενα 6-8- ειδικότερα στην απάνω γειτονιά κοντά στο Δημοτικό Σχολείο. Καταστράφηκε κατά τη διάνοιξη δρόμου.
6. Το Λιακακέικο: Στο απάνω μέρος του χωριού, έργο και ιδιοκτησία οικογένειας Λιακάκου.
(το επίθετο Λιακάκος δεν υπάρχει σήμερα στου Καράτουλα... όποιος γνωρίζει κάτι ας μας διαφωτίσει)
7. Το Λυμπερέικο: Στο κάτω μέρος του χωριού και ήταν κοινόχρηστο
8. Του Τσικνιά: Στο κάτω μέρος του χωριού, περίπου εκατόν πενήντα από το προηγούμενο, ιδιοκτησίας Τσικνιά.
(και το επίθετο Τσικνιάς δεν υπάρχει σήμερα στο χωριό. Κάποιος απόγονος οικογένειας Τσικνιά είχε μετοικήσει στο Μεσοράχι)
Τα Καρατουλιάνικα αλώνια στο Ξεροκάμπι*:
9. Το αλώνι στο Σπήλιο:Απέναντι από το χωριό είναι το Ξεροκάμπι. Σε ένα σημείο του [ μπορεί να το δεις κανείς σχεδόν απ΄όλα τα Καστριτοχώρια] το έδαφος κόβεται απότομα και σχηματίζεται κοίλωμα που παίρνει τη μορφή σπηλιάς, γι΄αυτό και η τοποθεσία ονομάζεται Σπήλιος. Επάνω στο Σπήλιο είχε κατασκευαστεί αλώνι, ιδιοκτησίας οικογένειας Μαρινάκου, το οποίο διαζώζεται μέχρι σήμερα και έχει καταπληκτική θέα για να αγναντέψει κανείς τα Καστριτοχώρια.
10. Του Μπακούρη
11. Το αλώνι στο καλύβι του Κωνσταντέλλου ιδιοκτησίας οικογένειας Γεωργίου Κωνσταντέλλου
12. Το αλώνι στη στέρνα: Είναι νεότερο από τα άλλα αλώνια, έργο οικογένειας Σίτελη και ανήκε στον Γιώργο Μαρινάκο (τον μακαρίτη τον Γαγά)
*Στα Καρατουλιάνικα αλώνια στο Ξεροκάμπι αλώνιζαν όχι μόνο οι ιδοκτήτες του αλλά και οι περισσότεροι Καρατουλιάνοι που είχαν χωράφια εκεί. Λίγοι προτιμούσαν να μεταφέρουν τα δεμάτια και να τα αλωνίζουν σε κάποια από τα αλώνια που υπήρχαν στην οικιστική περιοχή του χωριού.
Βιβλιογραφική πηγή: "ΚΑΣΤΡΙΤΙΚΑ", τόμος Γ΄ (σελ 121-123 και 147-149) του Βασίλη Γιαννάκου Τόγιας (το βιβλίο εκδόθηκε το 1997 από το ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΑΣΤΡΙΟΥ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου