Κυριακή 20 Μαΐου 2018

Η 25η Μαρτίου και το Πάσχα στο παλιό Καστρί

Η συνεργασία μας με την δασκάλα Αρετή Καβάσαλη Αναστασοπούλου που ξεκίνησε εδώ και εδώ συνεχίζεται...

Ζητώντας ταπεινά συγνώμη από την κ. Αρετή και τους αναγνώστες μας που λόγω φόρτου εργασίας δεν καταφέραμε να δακτυλογραφήσουμε τα χειρόγραφα κείμενα που μας έστειλε για να καλύψει την επικαιρότητα της 25ης Μαρτιου και  του Πάσχα παραθέτουμε με καθυστέρηση δύο μήνων τα υπέροχα κειμενά της....


25η Μαρτίου 
Η εθνική μας εορτή κάποτε...

Προ ημερών βρέθηκα στο σπίτι του κύριου Ευάγγελου Παναγιώτου. Είναι ένας δάσκαλος που ξεχωρίζει ανάμεσα στους συναδέλφους του. Πάντα ευγενικός και καλοσυνάτος.
Κάθε χρόνο την 25η Μαρτίου, την ημέρα της συνταξιοδότησής του, κάνει γιορτή. Όπως ο ίδιος υποστηρίζει, η μέρα αυτή αποτελεί σταθμό της ζωής του, όχι γιατί έγινε απόμαχος της ζωής, όχι γιατί οδηγείται προς τα γηρατειά ή ακόμη πέρα, αλλά γιατί αισθάνεται άδειος. Γιατί έπαψε να είναι δάσκαλος, του έχει λείψει αυτό το γεμάτο αθωότητα και εμπιστοσύνη παιδικό βλέμμα και αδυνατεί τώρα πια να τα χαϊδεύει με τη δική του πατρική ματιά. Το μόνο που του μένει τώρα πια είναι κάθε τέτοια μέρα να βρίσκεται έστω και για μια βραδιά ανάμεσα σ' αυτούς που βρίσκονται ανάμεσα στα παιδιά και νάτος κι απόψε, κάτι έχει να πει στον καθένα από τους 15 επισκέπτες του. Όμορφο και ενθαρρυντικό. Και η συζήτηση συνεχίζεται και κάποτε φτάνει στην εορτή του Ευαγγελισμού που σε λίγες μέρες εορτάζουμε. Τότε ο καθένας αναφέρεται στο προσωπικό του πρόγραμμα εκείνης της ημέρας. Άλλος μίλησε για εκδρομή, άλλος για κοντινή βόλτα με τη γυναίκα του και τα παιδιά του, κάποια δάσκαλα προτίμησε το χουζούρι και την ξεκούραση αφού ήταν ελεύθερη από το σχολείο και ο κύριος Ευάγγελος όπως έχει ακουμπήσει το κεφάλι του στο δεξί του χέρι και ήταν πεσμένος δεξιά της πολυθρόνας έμοιαζε φευγάτος. Αυτό καταλάβα για μια στιγμή που του έριξα μια ματιά καθώς ήταν απέναντι μου. Όμως έγινε από όλους αντιληπτή εκείνη σιωπή που βροντοφωνούσε και παίρνοντας το θάρρος η πιο νέα και σπιρτόζα δασκάλα, η οποία έτυχε να είναι και γειτόνισσά του διακόπτοντας τη σιωπή και απευθυνόμενη προς το μέρος του του είπε χαριτολογώντας.
-Ο σεβαστός μας δάσκαλος δεν έχει τίποτα να μας πει;
- Και βέβαια έχω, αφού μόλις γύρισα από ένα μακρινό ταξίδι στο παρελθόν. Δεν ξέρω αν θα θέλατε να συμπορευτείτε μαζί μου.
-Ακούμε με χαρά, είπαν όλοι μαζί με μια φωνή σαν μαθητές στην τάξη.
Εκείνος καλοκάθισε στη θέση του, ήπιε μια γουλιά ποτό, έτριψε με ικανοποιήση τα χέρια του και άρχισε.
-Ελάτε λοιπόν μαζί μου στο τελευταίο εορτασμό του Ευαγγελισμού πριν χαιρετήσω μαθητές, σχολικές γιορτές και σχολική ζωή για πάντα. Πριν αρχίσει ο εορτασμός ήθελα να σας ευχαριστήσω από καρδιάς για τη σταματάτε το χρόνο και με γυρίζεται σε χρόνια περασμένα, γεμάτα ιερές συγκινήσεις που μιλούσαμε πρόσωπο με πρόσωπο με την Ελλάδα μας και τα ηρωικά παιδιά της και δεχόμαστε μαζί με την ευγνωμοσύνη μας να δεχόμαστε την πρόσκλησή της να ζούμε με ιδανικά και αξίες.

Και τώρα ας αρχίσουμε την εθνική γιορτή μας. Οι εθνικές εκδηλώσεις άρχιζαν από την παραμονή. Είχαμε ξεχωριστή γιορτή για τη σημαία. Από αυτή τη γιορτή θα αρκεστώ μόνο στις προτροπές που είχε κάνει ο διευθυντής του σχολείου στους μαθητές. Παιδιά μου, έλεγε φανερά συγκινημένος δείχνοντας τη γαλανόλευκη. Αυτό που αντικρίζετε είναι η φωτογραφία της πατρίδας μας, είναι ολοζώντανη η Ελλάδα μας. Πίσω από το γαλανόλευκό πανί με τα μάτια της ψυχής μας διακρίνουμε το άλικο αίμα των ηρώων μας. Παιδιά μου τη σημαία και τα μάτια σας. Ούτε ένα σπίτι χωρίς σημαία και ούτε μία σημαία χωρίς αγάπη και ευγνωμοσύνη. Το χρωστάμε σ' αυτούς που θυσιάστηκαν για να είμαστε εμείς σήμερα ελεύθεροι. Και η γιορτή συνεχίζεται. Ελάτε και εσείς μαζί μας στον εορτασμό της Μεγάλης μέρας.


25η Μαρτίου 1979 στην πλατεία Καστρίου 
Στην απορία που έδειξαν μερικοί απάντησε ο κύριος Ευάγγελος. Αγαπητοί μου, πριν ακόμα φωτίσει, με το γλυκοχάραμα δάσκαλοι και παιδιά των ανωτέρων τάξεων που ήταν τότε πολλά σε κάθε τάξη, περιδιάβαιναν τους δρόμους του χωριού με σάλπιγγες, τύμπανα, πατριωτικά τραγούδια που ενθουσίαζαν τους κατοίκους και πολλοί απ' αυτούς έπαιρναν μέρος σε αυτήν την πατριωτική εκδήλωση. Στη συνέχεια οι μαθητές ντυμένοι με εθνικές στολές και με τη σημαία να προπορεύεται μαζί με όλους τους δασκάλους από νωρίς βρίσκονταν στην εκκλησία. Μετά τη λειτουργία, στην πλατεία σύσσωμος ο λαός, οι αρχές και τα σχολεία. Για τη συνέχεια Δοξολογία και κατάθεση στεφάνων στο ηρώον από τις αρχές και τα παιδιά. Ακολουθούσε λίγη μεσημεριανή ξεκούραση και το απόγευμα εθνικοί χοροί στην πλατεία. Στη συνέχεια, οι επίσημοι αλλά και απλοί πολίτες έμπαιναν στο χώρο ο οποίος συνεχιζόταν ως το βραδάκι και η εορτή έκλεινε αργά το βράδυ με τα δράματα εκμέρους των μεγάλων μαθητών. Έπαιζαν έργα εμπνευσμένα από τα δραματικά γεγονότα και τη ζωή των ηρώων και η εορτή έφτανε στο τέλος της με το ξεχείλισμα του πατριωτικού ενθουσιασμού μικρών και μεγάλων. Η κούραση τόσων ημερών προετοιμασίας δεν μας είχε αγγίξει. Μεθυσμένοι από το αθάνατο κρασί της Ελλάδας μας, όπως έλεγε και ο μεγάλος μας ποιητής ο Παλαμάς, αισθανόμασταν μια γλυκιά ικανοποίηση που είχαμε γεννηθεί σ' αυτή την ακριβοδιαλεγμένη από το Θεό γωνιά της γης. Και έχουμε τον ωραιότερο ήλιο του κόσμου και είναι κατάδικος μας, δεν μπορεί να μας τον πάρει κανείς. Δεν τον χρωστάμε. Ζήτω η ωραία πατρίδα μας!

Και σταυρώνοντας ο κύριος Ευάγγελος τα χέρια του υποκλίθηκε θαρρείς με σεβασμό ενώπιόν της. Και έμεινε για λίγο σιωπηλός και όλοι μας μ’ ένα στόμα. Συνέχισε καλέ μας δάσκαλε. Μη φεύγεις από κείνη την ωραία εποχή. Παιδιά μου, πώς να σας το πω, εκείνο τον καιρό όλοι οι δάσκαλοι κρατούσαμε ψηλά το λάβαρο της ορθοδοξίας και τη σημαία της πατρίδας μας. Η αγωγή των παιδιών μας ήταν ελληνορθόδοξη. Ο κάθε δάσκαλος δηλαδή ήταν υποχρεωμένος να μεταδώσει μαζί με τη γνώση, Χριστό και Ελλάδα. Δεν θέλω να εξιδανικεύσω καταστάσεις και χρόνια περασμένα. Πάντα γίνονταν λάθη, πάντα συνέβαιναν παραλήψεις. Όμως ο κανόνας ήταν κανόνας. Και οι αμελείς και οι ασυνείδητοι χάνονταν μέσα τους πολλούς καλούς. Υπήρχαν και κυβερνήτες και άνθρωποι των γραμμάτων με ήθος. Κάποτε ο Καποδίστριας ο ανεπανάληπτος εκείνος ο μεγάλος Έλληνας κυβερνήτης πήγε σε ένα σχολείο και επέπληξε άσχημα το δάσκαλο επειδή έλειπε από τη βιβλιοθήκη του σχολείου το ευαγγέλιο.Τι άλλο να πω; Ο θεός να βάλει το χέρι του! Πολύ πικραίνομαι με αυτά που βλέπω και ακούω... Και έκλεισε η ωραία εκείνη βραδιά με τα λόγια του Κώστα. Καλέ μας δάσκαλε, ότι και να προσθέσουμε είναι τόσο φτωχό σε αυτά τα υπέροχα που είχες φυλαγμένα στην καρδιά σου και τα μοιράστηκες μαζί μας. Ένα μεγάλο ευχαριστώ μέσα απ’ τη δική μας καρδιά γι' αυτή την υπέροχη αποψινή βραδιά. Να ζήσεις, να μας πλουτίζεις και να μας ομορφαίνεις τη δασκαλική μας καρδιά και συνείδηση. Και φύγαμε για τα σπίτια μας. Ο καθένας με τις δικές του σκέψεις και τους προβληματισμούς του. Μακάρι να βρεθούμε γρήγορα κοντά σε αυτόν τον σοφό δάσκαλο και τον φλογερό πατριώτη.

---------------------------------------------------------------------------------------

Ας γιορτάσουμε όλοι μαζί τη λαμπρή στο ΠΑΛΙΟ μας το Καστρί

Λάμπρη!!! Εορτών εορτή! Είναι μια ξεχωριστή μέρα στη ζωή των ανθρώπων. Είναι μια λυτρωτική ανάσα που ξεκουράζει τον άνθρωπο από το τρέξιμο της ζωής. Γι' αυτό πολλές οι προκλήσεις και οι προσκλήσεις για τον εορτασμό της. Με χαρά και εγώ προ ημερών πήρα μια πρόσκληση για το ΠΑΛΙΟ Καστρί. Ίσως αυτό ξαφνιάζει κάποιον αφού το όνομα αυτό δεν είναι γραμμένο στο χάρτη και σωστό είναι αυτό. Έχει όμως γραφτεί στις καρδιές των Καστριτών και στην ιστορία του τόπου μας με τον ιδρώτα των εκλεκτών παλιών δωρητών και των νεότερων πανάξιων ταλαντούχων παιδιών του. Αυτοί όλοι μαζί πιστά κι αγαπημένα χάρισαν ότι καλύτερο είχαν παίρνοντάς το από τον εαυτό τους. Αξίζει λοιπόν αυτό το ΘΑΥΜΑ της ζωής τους να το θυμόμαστε με το νου και την καρδιά αγαπητικά και να παραδειγματιζόμαστε από αυτούς. Ας τοποθετηθούμε εκεί χρονικά λίγο πριν την κατοχή και αργότερα. Τότε που οι Έλληνες κρατούσαν στα χέρια τους τη ζωή τους και δεν φοβόντουσαν μήπως τους την αρπάξει η φοβέρα του πολέμου και η κόλαση του εμφυλίου. Ο αέρας της λευτεριάς χάριζε ελπίδα, όραμα και δίψα για δημιουργία και προσφορά.

Η λαμπρή στο ΠΑΛΙΟ Καστρί. Είναι Μάρτης, οι Καστρίτες θαρρείς ζωντανεύουν από την χειμερινή παγωνιά και απραξία. Και είναι τότε (το 1940 βρέθηκαν κατά την απογραφή 400 πολίτες, οικογένειες) και ήταν οι πιο πολλοί δεμένοι με τη γη τους. Πέφτουν με τα μούτρα στη δουλειά έπρεπε ως το Πάσχα να έχουν τελειώσει την καλλιέργεια των αμπελιών και το φύτεμα των χωραφιών. Έτσι πολύ σύντομα μεταμόρφωσαν τις ραχούλες και τις ρεματιές σε μια ζωγραφιά. Από κοντά και η άνοιξη με το θερμό και αναζωογονητικό της ήλιο, έντυσε πράσινα τα δέντρα, στη γη άπλωσε πλουμιστό χάλι, σκόρπισε παντού λουλούδια. Τα αηδόνια που μήνες σιωπούσαν τώρα κεφάτα γέμιζαν τον αέρα ουρανίες μελωδίες. Τα πολύχρωμα άνθη της πεταλούδας στασιό δεν είχαν και ο κούκος ξελαρυγγίζεται, κούκου κούκου για να στείλει σε όλους το χαρούμενο μήνυμα πως η άνοιξη στο Καστρί έχει έρθει. Και τα σπίτια ασβεστωμένα συμπληρώνουν τον υπέροχο χειροποίητο πίνακα και όλα και όλοι περιμένουν τη Λαμπρή. Και φτάνει η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ.

Κυριακή των Βαΐων. Αποβραδίς λιγοστό το φως το Βασιλεμμένου ήλιου αρχίσει να χάνεται. Ξαφνικά, ακούγεται η καμπάνα του Αι Νικόλα. Από μακριά και τ’ άλλα ακούσματα των γειτονικών χωριών. Και η εκκλησία μας καλεί να συμπορευτούμε με ΚΕΙΝΟΝ που προχωρεί ως την υπέρτατη θυσία και τότε όλοι οι δρόμοι γεμίζουν με ανθρώπους κάθε ηλικίας με το στομάχι παραπονεμένο και την καρδιά γεμάτη χαρμολύπη. Τι να πρωτοπεί κανείς από αυτό το θησαυρό του πόνου. Δεν χορταίνουμε να ακούμε εκείνα τα γλυκοκέλαϊδα αηδόνια μας. Το Σεβαστό μας παπά Βαγγέλη τον Γιατριδόγιαννη, τον γλυκύτατο Θρασύβουλο και τους άλλους. Το αλησμόνητο εκείνο το της ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΕΜΠΤΗΣ ‘’Σήμερον κρεμάται επί ξύλου’’ λιτανεύει ο ιερέας στον Εσταυρωμένο. Τι μεγάλες στιγμές είναι τούτες! Τι απέραντη αγάπη! Τί ουράνια συναισθήματα γεννούν! Το θείο και πάναγνο σώμα του Χριστού μας ολακαίρο σήμερα είναι μια πυρκαγιά που καίει όλη την ανθρώπινη συμφορά, όλο τον ανθρώπινο πόνο και οι καμπάνες ηχούν λυπητερά και η θλιβερή ακολουθία των παθών σιγά σιγά φτάνει στο τέλος της. Ο ναός άδειασε και μένουν με το Χριστό μας τα κορίτσια για να στολίσουν τον Επιτάφιο. Και όλα τα λουλούδια (βιολέτες πασχαλινές μανούσια κτλ) είναι από το χωριό. Και όμως, πάντα ήταν υπέροχος και με άρωμα παραδείσου.

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ. Ημέρα πάντα θλιμμένη και σκυθρωπή. Όλη μέρα οι καμπάνες χτυπούν ασταμάτητα θυμίζοντας μας πως ο ήλιος της ζωής έχει χαθεί. Το βράδυ μετά την ακολουθία ακολουθήσε περιφορά του Επιταφίου. Ότι και να πει κανείς γι' αυτήν την περιφορά είναι λίγο. Ήταν ξακουστή σ' όλη την ευρύτερη περιοχή. Ευτυχώς που οι ταλαντούχοι Καστρίτες συνεχίζουν αυτήν την παράδοση.

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ και το Καστρί αρχίζει να χαμογελά. Από το πρωί το χωριό έχει μεταβληθεί σε ένα χαρούμενο σφαγείο. Όλοι ετοιμάζουν το αρνί της Λαμπρής. Τα παιδιά βοηθούν χαρούμενα. Οι νοικοκυρές οι οποίες τις προηγούμενες μέρες έχουν κάνει τα γλυκά, έχουν βάψει τα αυγά, έχουν ζύμωσει της λαμπροκουλούρες τώρα ετοιμάζουν το πασχαλινό τραπέζι. Το βράδυ αναμονή και λαχτάρα για τη μεγάλη γιορτή από μικρούς και μεγάλους. Και ο ναός πανέμορφος, στολισμένος με κορδέλες και λουλούδια. Κάποτε χτυπούν οι καμπάνες, αυτή τη φορά χαρούμενα. Όλοι χαρούμενοι καταφθάνουν και παίρνουν τη θέση τους με το κερί της Λαμπρής στο χέρι και ντυμένοι με τα καλύτερά τους. Ευχάριστη εντύπωση ήταν οι αρραβωνιασμένες, όμορφα ντυμένες και με τις λεύκες και στολισμένες λαμπάδες στα χέρια τους. Σε κάποια στιγμή απλώνεται σκοτάδι. Κι αμέσως, ΔΕΥΤΕ ΛΑΒΕΤΕ ΦΩΣ! Όλα λάμπουν γύρω μας και μέσα μας. Χριστός Ανέστη εκ νεκρών λέγεται και επαναλαμβάνεται και δεν χορταίνεται. Κάποτε τελειώνει η Αναστάσιμη θεία λειτουργία κι αρχίζουν οι ευχές, οι χαιρετούρες και οι αγάπες. Και είναι όλοι εκεί, ούτε ένας δεν έφυγε πριν να ψάλλει και αυτός μαζί με τον ιερέα και τους άλλους το τελευταίο Χριστός Ανέστη. Δεν είναι υπέροχα; Γιατί τόση τιμή τα τελευταία χρόνια στην κυρία μαγειρίτσα; Στη συνέχεια ξεχύνονται όλοι χαρούμενοι στους δρόμους και το χωριό γεμίζει αστεράκια από τα φαναράκια που μεταφέρουν το άγιο φως στα σπίτια. Και αρχίζει το μεγάλο πανηγύρι. Αλησμόνητα τα αποκαλυπτήρια των φούρνων της γειτονιάς. Όλοι περιμένουν εκεί να υποδεχτούν το κρέας που έχουν στερηθεί και τις άλλες λιχουδιές. Ακολουθούσε φαγοπότι και χαρές. Η συμμετοχή ήταν καθολική. Τα συγκρότηματα, τα χορευτικά έπαιρναν φωτιά. Οι νέοι τότε έβρισκαν την ευκαιρία να δώσουν και να πάρουν. Αγάπη από μακριά, με τα μάτια και την καρδιά. Η ζωή τους ήταν πολύ στερημένη. Όμως τηρούσαν τους κανόνες της πίστεως τούτων των ημερών που ξεχώριζαν. Μεγάλη διαφορά από το τώρα...

Αρετή Καβάσαλη Αναστοπούλου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου