Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2022

Καφενείον το: «<ΝΕΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ» Μανώλη Χωραίτη 1925-1940

Θυμάται, νοσταλγεί και γράφει η Καστρίτισσα δασκάλα Αρετή Καβάσσαλη – Αναστασοπούλου 

Κατηφορίζοντας από το Γυμνάσιο προς τον Άγιο Βλάση και σε μικρή απόσταση υπάρχουν τα ερείπια ενός χαλάσματος θαμμένου στα χόρτα και τα βάτα. Σε τίποτε δεν θυμίζει το πανέμορφο σπίτι του Χωραΐτη με το παραδεισένιο κήπο, το αγκαλιασμένο με τ’ αγιόκλημα και στολισμένο με τις πολύχρωμες γλάστρες. 

 Καθώς λοιπόν άνοιξα αυτές τις μέρες το βιβλίο του Βασίλη Τόγια: Τα Καστρίτικα , τόμος Γ’ η καρδιά μου περπάτησε στο πνεύμα της παλιάς εποχής. Και ανάμεσα στ’ άλλα ξαναθυμήθηκα την ξεχασμένη σε πολλούς παλιούς Καστρίτες και άγνωστη στους νεότερους, την ιστορία του Μανώλη Χωραΐτη. Επιβάλλεται νομίζω να την ξαναθυμηθούμε και να την γνωρίσουν όσοι απ’ τους νεότερους ενδιαφέρονται για την αξιόλογη παράδοση αυτού του πανέμορφου τόπου. Ο Χωραΐτης λοιπόν, δεν ήταν Καστρίτης. Ήταν από την Μεσσηνία, γιος του γραμματέα του Ειρηνοδικείου που τότε υπηρετούσε στο Καστρί. Ο Μανωλάκης λοιπόν παντρεύεται την Καστρίτισσα Δοξούλα αδερφή των μεταναστών Μέγγου, στο Σικάγο της Αμερικής, οι οποίοι είχαν αγοράσει στην πλατεία το οίκημα του δικηγόρου Ιωάννη Καλούτση. 

 Έτσι ο Μανωλάκης ανέλαβε την διαχείριση του δικού του πλέον οικήματος. Η άριστη κατασκευή του και η άψογη υπέροχη και ασυνήθιστη για την εποχή επίπλωσή του το έκανε καμάρι του χωριού και όλης της περιοχής. Το ανώγειο το μετέτρεψε σε ξενοδοχείο ύπνου Α΄ κατηγορίας. Το ισόγειο δε, το ήδη υπάρχων καφενείο το ανακαίνισε και το πλούτισε με προσφερόμενα γλυκά και ποτά που έκαναν την εμφάνισή τους για πρώτη φορά. Έξω δε και πάνω από την πόρτα τοποθέτησε μια υπέροχη επιγραφή, δικό του έργο. Καφενείο Το ΝΕΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ». 

 Σ’ αυτό το καφενείο κατά την 15ετίαν 1925-1940 γίνονταν κατά καιρούς οι ονομαστές Καστρίτικες χοροεσπερίδες. Μερικές φορές οι χοροεσπερίδες αυτές έπαιρναν και επίσημο χαρακτήρα. Τότε η συμμετοχή γινόταν με προσκλήσεις και η αμφίεση ήταν καθιερωμένη: Σκούρο κουστούμι και γραβάτα για τους άντρες και βραδινή τουαλέτα για τις γυναίκες. Την σοβαρότητα δεν αυτών των χοροεσπερίδων την σφράγιζε η παρουσία της ορχήστρας των αδερφών Καπράνου: «ΟΡΧΙΣΤΡΑ ΑΔΕΡΦΩΝ ΚΑΠΡΑΝΟΥ». Και τότε η αίθουσα του καφενείου γέμιζε ασφυκτικά , από ντόπιους και ξένους παραθεριστές από την ευρύτερη περιοχή και την Τρίπολη. Η όλη δε οργάνωση περνούσε και στις κοινωνικές στήλες των εφημερίδων. Αυτές οι χοροεσπερίδες δεν είχαν τίποτα να ζηλέψουν από εκείνες των Αθηναίων σαλονιών. Και όλα αυτά ως το 1940. 

 Για 15 χρόνια η παρουσία της οικογένειας Χωραΐτη ήταν έντονη και ζωηρή στο Καστρί. Τα 6 παιδιά του 4 αγόρια και 2 κορίτσια ήταν το ένα πιο όμορφο από το άλλο. Ξεχώριζαν δε, στο χωριό από άλλα παιδιά στην εμφάνιση και τον τρόπο ζωής. Το πρώτο γραμμόφωνο που έκανε την εμφάνισή του εκείνη ήταν το δικό του. Και όλη μέρα ακούγονταν στο χωριό τραγούδια ευρωπαϊκά και μοντέρνα. 

 Και έρχεται το 1940. Αλήθεια ποιος τις περίμενε τις τόσες απανωτές καταστροφές και συμφορές; Το σπίτι του Χωραΐτη και το καμάρι της πλατείας μαζί με τ’ άλλα του χωριού έγιναν στάχτη αφήνοντας το καφενείο σε ταλαίπωρη κατάσταση για να θυμίζει τα περασμένα μεγαλεία. Και έρχεται από κοντά εκείνη της πικρής ξενιτειάς ή μαύρη συμφοράς. Αυτή κατάπιε μαζί με του χωριού την ολάνθιστη δροσιά και του Χωραΐτη όλα τα παιδιά. Για να μην φανούν στον τόπο τους ξανά. Έτσι το ορφανεμένο καφενείο έρημο και μονάχο έμενε με μόνη του παρηγοριά του γεροπλάτανου την παγωμένη ερημιά. Και περιμένουν και τα δύο κάποιον απόγονο του Χωραΐτη να φανεί. Και τότε ώ τί χαρά!! Θα ανοιχθεί διάπλατα του καφενείου η αγκαλιά. Αλλά και ο γεροπλάτανος θα τρέξει να γεμίσει με καρέκλες την αγαπημένη και για κάτι καιρούς στους Καστρίτες στερημένη σκιά του. 

Και όλοι εμείς που αγαπούμε ιδιαίτερα τον τόπο μας θα καθίσουμε αγαπητικά με αρχηγό την πάντα άξια πρόεδρό μας Μαρία Κοσμά, που κάνει ό,τι μπορεί για να χαρίσει ομορφιά και ζωή στο αγαπημένο μας Καστρί. Και κάτι ακόμα για την πρόεδρό μας εδώ πρέπει να λεχθεί. Αφού αυτόν τον καιρό δεν άφησε αδιάφορο κανένα στο Καστρί ο κεραυνός που χτύπησε το μέχρι χθες ευτυχισμένο σπίτι του αγαπημένου Βασίλη Κοσμά και της προέδρου μας Μαρίας μαζί με τα δύο τους επιτυχημένα στην ζωή παιδιά: τον Ηλία και την Αγγελικούλα. 

 Ευχόμαστε λοιπόν από καρδιάς και στην πρόεδρό μας μαζί με τα παιδιά της , την μεγάλη παρηγοριά της, κουράγιο και υπομονή από όλο το Καστρί.

1 σχόλιο:

  1. Η κυρία Αρετή που συνεχίζει να προσφέρει, ας μου επιτρέψει να συμπληρώσω:
    Το 1950 ένας πιτσιρίκος από του Καράτουλα, ετών δέκα, με παντελονάκια κοντά και τις τιράντες χιαστί, είχε ξεμείνει μόνος στην αγορά. Οι ταβερνόβιοι συγχωριανοί του είχα κατηφορίσει. Και ο πατέρας του. Πήρε σβάρνα τα καφενεία και τις ταβέρνες για να βρεί κανέναν να τον συνοδέψει. Η διαδρομή που είχε να κάνει ήταν γεμάτη φαντάσματα. Την Αγία Παρασκευή και του Λύκου την βρύση θα την προσπερνούσε. Έλα όμως που του είχαν στήσει καρτέρι ο Αγιάννης και τα μνήματα με τους ξύλινους σταυρούς;
    Ας ειδούμε όμως τον λόγο που ο μικρός βρέθηκε σ´ αυτή την δύσκολη θέση.
    Η αιτία ήταν το γραμμόφωνο του Μανωλάκη.
    Μεγάλο, και ψηλό με πολύχρωμο ηχείο. Έπεζε δίσκους μεγάλους των τριαντατριών στροφών. Έναν κάθε φορά. Τον τοποθετούσε ο κύριος Μανωλάκης από την μία πλευρά και μετά τον γύριζε από την πίσω. Στην μέση είχαν μια μικρή εικονίτσα που φαινόταν ένας σκύλος να κυτάζει με περιέργεια μέσα στο ηχείο κάποιου ίδιου γραμμοφώνου. Είχε και γράμματα που έλεγαν: Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΤΟΥ.
    Όλα τα τραγούδια άρεσαν στον μικρό. Αυτό όμως που τον καθήλωνε στο καφενείο και ξεχνιόταν, ήταν το "Πέφτουν οι σφαίρες σαν το χαλάζι και ακουμπισμένος σε ´να δεντρί, ο τραυματίας αναστενάζει και την μανούλα του ζητάει για να βρεί." Ήταν τα χρόνια μετά τον εμφύλιο.
    Δεν γνώριζα ότι το καφενείο αρχικώς ήταν διώροφο. Και παρόμοιο με το απέναντι το Μαγκέκο. Αρχικώς νόμισα ότι η φωτογραφία της κυρίας Αρετής εικόνιζε το Μαγκέκο απέναντι.
    Να συμπληρώσω ότι στο αίθριο- βεράντα, πρός τον φούρνο της Μάρκενας, έδινε τις παραστάσεις του ο ερασιτεχνικός θίασος. Με τους θεατές στην πλατεία κάτω από την πλατάνα. Ακριβώς από κάτω το σιδηρουργείο του Γιαννάκη Λυμπέρη, κασμάδες, κλαδευτήρια και ξυνάρια για τους βορβολόγους. Βοηθός του ο μογκήλαλος γείτονάς του Κουλούρης.
    Μπράβο κυρία Αρετή. Συνέχισε.
    ,

    ΑπάντησηΔιαγραφή